दिवाळीमध्ये अंगणात दिवा लावत असताना प्रत्येकाने मनातही जाणिवेचा एक दिवा तेवत ठेवायला हवा, त्यातूनच दिवाळीच्या प्रकाशपर्वात आपले माणूसपण अधिक उजळून निघेल. कोणताही सण उत्सव साजरा करताना ही जाणीव महत्त्वाची असते. गणेशोत्सव आणि दसरा मोठ्या उत्साहाने साजरा झाला. लोकसभा निवडणुका पार पडलेल्या आणि तोंडावर विधानसभा निवडणूक असल्यामुळे या दोन्ही सणांचा उत्साह द्विगुणित झाला होता. विधानसभा निवडणुकीचा जल्लोष टिपेला पोहोचला असताना त्या उत्साहात दिवाळी साजरी होत आहे. निवडणुका हा पैशाचा खेळ बनला असल्यामुळे मतदारांची ख-या अर्थाने दिवाळी साजरी होणार यात शंका नाही. निवडणुका असल्या, नसल्या तरी दिवाळीचा उत्साह असतोच. गणपतीपाठोपाठ येणारा दसरा शेतकरी वर्गाच्या जीवनामध्ये आनंद घेऊन येत असतो. पावसाळा संपलेला असतो. पिकांची कापणी होऊन धान्य घरात आले असते. समृद्धी ओसंडून वाहात असते. अशा वातावरणात दसरा साजरा केला जातो. दसरा उत्साहात झाला, परंतु अनेक ठिकाणी अवकाळी पावसामुळे पिकांचे नुकसान झाल्यामुळे शेतक-यांची दिवाळी अंधःकारमय बनली आहे. तरीही जगरहाटी म्हणून कमीअधिक प्रमाणात सगळेच दिवाळी साजरी करतात. गणपतीपासून सुरू झालेला धार्मिक माहोल दसरा संपेपर्यंत कायम राहतो. दिवाळीला मात्र हा धार्मिक ज्वर ओसरून निखळ सणाचा आनंद भरभरून वाहात असतो. दिवाळीच्या याच वैशिष्ट्यामुळे दिवाळीला सणांचा राजा म्हटले जाते. धार्मिक प्रथा, परंपरांच्या पलीकडे जाऊन सर्वधर्मीय लोक दिवाळीच्या उत्साहात सामील होत असतात. दिवाळी पाडवा हा साडेतीन मुहूर्तांपैकी अर्धा मुहूर्त मानला जातो. पारंपारिकरित्या शुभकार्यासाठीचा उत्तम दिवस म्हणून त्याचे महत्त्व असते. बहीण भावांच्या नात्याची वीण घट्ट करणारा सण म्हणून भाऊबीज साजरी केली जाते. दिवाळीतील महत्त्वाचा दिवस म्हणून भाऊबीजेचे महत्त्व आहे. महाराष्ट्रासह हरियाणा, गुजरात गोवा आदी राज्यांमध्ये भाऊबीजेचा सण मोठ्या उत्साहात साजरा केला जातो. नोकरी, व्यवसाय किंवा कौटुंबिक व्यवधानांमुळे व्यस्त असलेले कुटुंबीय यानिमित्ताने एकत्र येत असतात.