नवी दिल्ली : वृत्तसंस्था : भारतात अमली पदार्थांच्या तस्करीचा व्यवसाय वाढत आहे. भारतात येणाऱ्या ड्रग्जपैकी ४० टक्के ड्रग्ज स्थानिक बाजारपेठेत वापरले जातात, तर उर्वरित साठ टक्के ड्रग्ज भारतातून अरबस्तान आणि आफ्रिकेत जात आहेत.
‘इंटरनॅशनल नार्कोटिक कंट्रोल ब्यूरो’ नुसार, भारत हा ड्रग्ज पुरवठ्याचा प्रमुख मार्ग म्हणून उदयास आला आहे. आतापर्यंत युरोप आणि अमेरिका ही सर्वात मोठी खपाची बाजारपेठ मानली जात होती; परंतु अरब देश उदयोन्मुख बाजारपेठ म्हणून उदयास आले आहेत. भारतातून सुमारे २ लाख कोटी रुपयांच्या ड्रग्जचा पुरवठा होतो; मात्र भारतात ‘एनसीबी’ आणि इतर केंद्रीय संस्था सातत्याने कारवाई करत आहेत. अरब देशांमध्ये सक्रिय असलेले भारतीय आणि पाकिस्तानी गुन्हेगारी सिंडिकेट हे ड्रग्ज तेथे विकतात आणि नंतर आफ्रिकन देशांमध्ये त्यांचा पुरवठा करतात. या व्यवसायातून आफ्रिकेतही नार्को टेरर चालवला जात आहे.
राजकीयदृष्ट्या अस्वस्थ असलेल्या अनेक आफ्रिकन देशांमध्ये ड्रगच्या पैशातून सशस्त्र बंडखोरी चालवली जात आहे. जमिनीच्या मार्गाने ड्रग्ज पुरवठा करण्यात अधिक धोका आहे. सागरी मार्गावर फिश ट्रेलर आणि मालवाहू जहाजे वापरतात. गुजरात, महाराष्ट्र आणि केरळचा किनारा. म्यानमार सीमा ओलांडून ईशान्येकडील राज्यांमध्ये अंमली पदार्थांचा पुरवठा होतो. मणिपूरमधील मोरे आणि मिझोराममधील चंपाई ही मोठी केंद्रे आहेत. येथे स्थानिक वापराबरोबरच देशाच्या इतर भागातही त्याचा पुरवठा केला जातो. युरोप आणि अमेरिकेत ख्रिसमस आणि नवीन वर्षाचा सणांचा हंगाम आहे. त्यामुळे ड्रग्जचा वापर वाढतो. ड्रग सिंडिकेट प्रामुख्याने पेडलर्स (किरकोळ पुरवठादार) वर आधारित आहेत. पुरवठ्यानंतर सिंडिकेट पाइपलाइनमधून बाहेर पडतात. ड्रग्जच्या विक्रीतून होणारा नफा पुढे व्यापाऱ्यांना जातो. अलीकडेच ऑस्ट्रेलियन पोलिसांनी भारताशी संबंध असलेले एक मोठे ड्रग्ज रॅकेट पकडले होते. तटरक्षक दलाने सोमवारी बंगालच्या उपसागरात केलेल्या मोठ्या कारवाईत ६ हजार किलोग्राम औषध मेथॅम्फेटामाइन (मेथ) जप्त केले. या वर्षातील ही सर्वात मोठी कारवाई आहे. तसेच, तटरक्षक दलाने एवढ्या मोठ्या प्रमाणात मेथ ड्रग जप्त करण्याची ही पहिलीच वेळ आहे.
पोर्ट ब्लेअरच्या पूर्वेला सुमारे १५० किमी अंतरावर असलेल्या बॅरॉन बेटावर सागरी सुरक्षा दल गस्ती विमान डोनायरला संशयास्पदरीत्या तरंगत असलेला फिश ट्रेलर सापडला. तटरक्षक दलाच्या जहाजाने ट्रेलरला वेढा घातला, त्यातून प्रत्येकी दोन किलोची तीन हजार पाकिटे जप्त करण्यात आली. या पॅकेटमध्ये मेथ होते.
म्यानमारमधील सहा जणांना अटक
म्यानमारमधील सहा तस्करांनाही अटक करण्यात आली आहे. बंगालच्या उपसागरातील पोर्ट ब्लेअरच्या पूर्वेला सुमारे १५० किमी अंतरावर असलेल्या बॅरेन आयलंडमधील एका माशांच्या ट्रेलरमधून ही ड्रग्ज जप्त करण्यात आली.फेब्रुवारी महिन्यात गुजरातच्या किनारपट्टीवरून ३३०० किलो ड्रग्ज जप्त करण्यात आले होते. अंदमान जप्तीपूर्वी, ही वर्षातील सर्वात मोठी ड्रग्ज जप्ती होती. नोव्हेंबरमध्ये इराणच्या जहाजातून ७०० किलो ड्रग्ज जप्त करण्यात आले होते